ข้อผิดพลาดที่ 1: ข้ามการทบทวนขั้นตอนการตรวจสอบ. ด้วยความรีบ NDT Operator คนหนึ่งลงมือตรวจสอบรอยเชื่อมทันทีโดยไม่ได้ทบทวนวิธีการตรวจ (Procedure) และเกณฑ์การยอมรับที่ต้องใช้สำหรับงานนั้นก่อน ฟังดูคุ้นๆ ไหม? งานก่อนอาจใช้มาตรฐาน API แต่งานนี้ต้องใช้ ASME – หากสับสนปนกันก็อาจพลาดข้อบกพร่องไปได้ แนวทางแก้: หยุดสักครู่เพื่อทบทวนขั้นตอนหรือมาตรฐานการตรวจที่ต้องใช้ทุกครั้งที่ข้อกำหนดเปลี่ยน เป็นเรื่องปกติที่หลายคนไม่ทันได้ดูสเปคที่ต้องใช้ก่อนตรวจจริง แต่การเสียเวลาทบทวนเพียงห้านาทีสามารถช่วยประหยัดเวลาหลายชั่วโมงที่ต้องมาตรวจใหม่หากทำผิด

 

ข้อผิดพลาดที่ 2: การเตรียมผิวงานและควบคุมสภาพแวดล้อมไม่ดี. ในการ Shut Down โรงไฟฟ้าครั้งนี้ NDT Operator คนหนึ่งรีบทำการตรวจสอบด้วยสารแทรกซึม (PT) บนรอยเชื่อมกังหันทั้งที่โลหะยังอุ่นและมีคราบน้ำมันอยู่ ผลลัพธ์คือร่องรอยข้อบกพร่องเลอะเบลอและสรุปไม่ได้ ต้องทดสอบใหม่อีกครั้งหลังทำความสะอาดและปล่อยให้ชิ้นงานเย็นลง ไม่ว่าจะเป็น PT, MT หรือ UT การไม่ทำความสะอาดผิวหรือไม่ควบคุมสภาพให้เหมาะสม (เช่น อุณหภูมิ, สภาพแม่เหล็ก) อาจทำให้ผลตรวจผิดเพี้ยนหรือตรวจไม่เจอรอยบกพร่องได้ แนวทางแก้: ยืนหยัดที่จะเตรียมผิวชิ้นงานให้เหมาะสม – ทำความสะอาดสิ่งสกปรก, คราบน้ำมัน, สนิมออกให้หมด และรอให้ชิ้นงานเย็นลงอยู่ที่อุณหภูมิที่ถูกต้องก่อนตรวจ ดูเหมือนจะเสียเวลาเพิ่ม แต่ช่วยป้องกันไม่ให้ต้องเสียเวลาทำซ้ำสองรอบ

 

ข้อผิดพลาดที่ 3: การระบุ ID ผิด และการจัดทำเอกสารสับสน. เมื่อต้องตรวจรอยเชื่อมที่หน้าตาคล้ายๆ กันหลายสิบจุด ความสับสนเล็กน้อยก็อาจสร้างปัญหาใหญ่ได้ กรณีหนึ่งทีมของเราเกือบตรวจข้ามรอยเชื่อมสำคัญไป เพราะท่อสองชิ้นติดป้ายสลับกัน โชคดีที่พบความไม่ตรงกันนี้ตอนสรุปเอกสารสุดท้าย วิธีแก้คือ: เราใช้ระบบติดแท็กอย่างเข้มงวด – แนวเชื่อมแต่ละจุดมีป้ายรหัสเฉพาะติดไว้หน้างาน และเราขีดฆ่าแต่ละจุดบนแบบ isometric เมื่อทำเสร็จ นอกจากนี้ รายงาน NDT ทุกฉบับจะถูกทบทวนเทียบกับรายการรอยเชื่อมทั้งหมดเมื่อสิ้นวัน การป้องกันข้อผิดพลาดนี้อยู่ที่การจัดระบบที่ดี – ติด ID ชิ้นงานให้ชัดเจนและเก็บบันทึกอย่างละเอียดเพื่อไม่ให้มีจุดไหนตกหล่น

 

ข้อผิดพลาดที่ 4: ละเลยความปลอดภัยระหว่างทำ NDT. ภายใต้ความกดดันของเวลา ทีมถ่ายภาพรังสี (RT) ทีมหนึ่งเคยเกือบเริ่มฉายรังสีโดยยังเคลียร์คนออกจากบริเวณไม่หมด เพราะคิดว่า “ใช้เวลาแค่นาทีเดียวเอง” แต่ “นาทีเดียว” นั้นอาจแลกมาด้วยชีวิตคน โชคดีที่หัวหน้างานเห็นเข้าจึงสั่งหยุดงาน บทเรียนคือ: อย่าข้ามขั้นตอนความปลอดภัยเด็ดขาด แม้จะงานด่วนแค่ไหน ต้องปฏิบัติตามขั้นตอนกั้นพื้นที่และแจ้งเตือนภัยอย่างเคร่งครัด และเพิ่มคนเฝ้าระวังถ้าจำเป็น ช่วงหยุดซ่อมไม่ใช่ข้ออ้างที่จะละเลยความปลอดภัยในการทำ NDT

 

การหลีกเลี่ยงหลุมพรางเหล่านี้: การ Shut Down โรงไฟฟ้านั้นเต็มไปด้วยความเครียดก็จริง แต่ข้อผิดพลาดเหล่านี้ป้องกันได้ อันดับแรกเน้นการฝึกอบรมและทบทวนขั้นตอนกับทีมก่อนเริ่มหยุดเครื่อง – เตือนทุกคนถึงพื้นฐานวิธีการตรวจและจุดที่มักพลาดกัน ส่งเสริมวัฒนธรรมที่ใครก็ตามเห็นท่าไม่ดีจะกล้าพูดว่า “เดี๋ยวก่อน มาทำให้ถูกต้องเถอะ” วางแผนเวลาเผื่อไว้สำหรับการเตรียมงานและงานเอกสารอย่างเพียงพอ และให้ความปลอดภัยคงเป็นสิ่งจำเป็นสูงสุดเสมอ จากการเรียนรู้ข้อผิดพลาดเหล่านี้ ทีมของสมชายจึงสามารถจบงานตรวจ NDT ในช่วง Shut Down ได้อย่างมั่นใจ ไม่มีงานต้องรื้อทำใหม่ จำไว้ว่างานที่เร่งจนพลาดจะกลับยืดระยะเวลาหยุดเครื่องให้ยาวออกไป ไม่ใช่สั้นลง ช้าลงสักนิดเพื่อทำให้ถูกต้องตั้งแต่แรกจะดีกว่า